به گزارش پایگاه خبری اندیشه کرد از سنندج، سیزده بدر، یکی از مهم‌ترین آیین‌های نوروزی در فرهنگ ایرانیان است که در سیزدهمین روز فروردین ماه برگزار می‌شود، این روز،نمادی از پایان جشن‌های نوروزی و آغاز فصل نوینی در طبیعت است. ایرانیان در این روز، با حضور در طبیعت، به شادی و پایکوبی می‌پردازند و آیین‌های ویژه‌ای را اجرا می‌کنند.
اهمیت سیزده بدر
سیزده بدر، علاوه بر جنبه‌های تفریحی و شادی، دارای اهمیت فرهنگی و اجتماعی عمیقی نیز است. این روز، فرصتی برای تجدید دیداربا دوستان و خانواده، تقویت روابط اجتماعی و ایجاد حس همبستگی در جامعه است. همچنین، سیزده بدر، فرصتی برای قدردانی از طبیعت و حفظ محیط زیست است.
آیین‌های سیزده بدر
مردم استان کردستان، با طبیعت بکر و زیبای این منطقه، از دیرباز علاقه‌ای خاص به برگزاری آیین‌های مرتبط با طبیعت، به ویژه سیزده بدر، داشته‌اند. این علاقه، نه تنها ریشه در آداب و رسوم کهن این سرزمین دارد، بلکه نشان‌دهنده پیوند عمیق مردم کردستان با طبیعت و احترام به آن است.
مردم کردستان در این روز، با حضور در دامن طبیعت، به ویژه در مناطق کوهستانی و سرسبز، به تفریح و شادی می‌پردازند و مناطقیمانند دریاچه زریوار، اورامانات، پارک آبیدر، دشت و خانه باغهایشان از جمله مقاصد محبوب برای طبیعت‌گردی در این روز است.
در سیزده بدر، آیین‌های مختلفی اجرا می‌شود که از جمله آنها می‌توان گره زدن سبزه؛ جوانان، به ویژه دختران، سبزه عید را گره می‌زنند و آرزو می‌کنند که در سال جدید، به خواسته‌های خود برسند و رهاکردن سبزه در آب؛ پس از دوازده روز نگهداری از سبزه‌های نوروزی، مردم در روز سیزده بدر، سبزه‌ها را به آب می‌سپارند این کار نمادیاز سپردن بدی‌ها، بیماری‌ها و نحسی‌ها به طبیعت و درخواست سالی پربار و شاد از زمین است، اشاره کرد.
در گذشته، مردم در سیزده بدر، بازی‌های سنتی مانند طناب‌کشی، هفت‌سنگ، الک‌دولک و تاب‌بازی را اجرا می‌کردند، این بازی‌ها باعث تقویت روابط اجتماعی، ایجاد شادی و نشاط و دوری از انرژی‌های منفی می‌شد.
رعایت منابع طبیعی در سیزده بدر
با توجه به حضور گسترده مردم در طبیعت در روز سیزده بدر، حفظ منابع طبیعی و محیط زیست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است لذابرای حفظ منابع طبیعی در این روز، می‌توان از روشن کردن آتش در طبیعت و جمع‌آوری زباله‌ها، حفظ پوشش گیاهی پرهیز کرد.
روشن کردن آتش در طبیعت، می‌تواند منجر به آتش‌سوزی و آسیب به پوشش گیاهی شود.
متاسفانه، هر ساله شاهد صحنه‌های ناخوشایندی از رها کردن زباله‌ها، شکستن شاخه‌های درختان و روشن کردن آتش‌های غیرمجاز درطبیعت هستیم. این اقدامات، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به محیط زیست وارد می‌کند و زیبایی و طراوت طبیعت را خدشه‌دار می‌کند.
در روز سیزده بدر با استفاده از ظروف چندبار مصرف به جای ظروف یکبار مصرف پلاستیکی یا کاغذی، به همراه داشتن کیسه‌های زباله برای جمع‌آوری پسماندها و انتقال آنها به سطل‌های زباله و تفکیک زباله‌های خشک و تر و انتقال آنها به مراکز بازیافت، نکاتی استکه مردم می توانند در روز طبیعت در جهت کاهش تولید زباله انجام دهند.
می‌توانیم سیزده بدری خاطره‌انگیز و در عین حال، سازگار با محیط زیست را رقم بزنیم و به حفظ طبیعت زیبای ایران کمک کنیم.
پیام توصیه‌ای مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان به مناسبت روز طبیعت (۱۳ فروردین):
بهزاد شریفی پور، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان:
ضمن عرض تبریک سال نو و عید سعید فطر به همه دوست‌داران طبیعت و هم‌استانی‌های عزیز، روز طبیعت (۱۳ فروردین) را گرامی داشته و آرزوی لحظاتی شاد و خاطره‌انگیز برای شما دارم. در این راستا، نکات مهمی جهت بهره‌گیری مسئولانه و ارزشمند از طبیعت و توسعه فرهنگ اکوتوریسم یادآور می‌شود:
۱. تفریح بدون آسیب به طبیعت
طبیعت متشکل از پنج مؤلفه‌ی حیاتی: خاک، آب، زمین ریخت، جنگل‌ها و مراتع است که به‌صورت پیوسته و وابسته عمل می‌کنند. پایداری هریک، بستگی مستقیم به سلامت و استواری دیگر مؤلفه‌ها دارد.
۲. حساسیت خاک‌های مرطوب
بارندگی‌های اخیر سبب شده تا خاک‌ها در مناطق طبیعی رطوبت بالایی داشته باشند. حرکت ماشین‌آلات در طبیعت سبب کوبیدگی خاک، فرسایش‌پذیری بالا و ایجاد مشکلات مانند رواناب‌های سطحی و وقوع سیلاب خواهد شد.همچنین، در مناطق شیب‌دار و اراضی بالادست، سستی خاک‌ها رانش زمین و زمین‌لغزش را ممکن می‌سازد. لذا حفظ احتیاط و عدم تردد در این نواحی ضروری است.
۳. مدیریت زباله
از رهاسازی زباله‌ها و مواد پلاستیکی خودداری کنیم، زیرا این مواد بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ سال زمان نیاز دارند تا تجزیه شوند.همراه داشتن کیسه زباله ضروری است تا زباله‌ها را جمع‌آوری و به مکان مناسب منتقل کنیم.
۴. جلوگیری از آسیب به پوشش گیاهی و منابع طبیعی
از بوته‌کنی، شکستن شاخه درختان و روشن کردن آتش زیر درختان خودداری کنیم.آلودگی آب رودخانه با ریختن زباله ممنوع است.بعد از تفریح، محیط تفرجگاهی باید به شکل اولیه (بدون آسیب) بازگردد. این یعنی حضور ما نباید به طبیعت صدمه بزند.
۵. حفاظت از جانداران و اکوسیستم طبیعی
به لانه پرندگان و حیوانات دست نزنیم و باعث بروز استرس برای آنها نشویم.از هرگونه تخریب، تصرف، آتش‌سوزی، قطع اشجار و ایجاد آلودگی پرهیز کنیم و دیگران را نیز به رعایت این موارد تشویق کنیم.
اقدامات حفاظتی:
اداره کل منابع طبیعی، با استقرار ۲۱ اکیپ گشت‌های حفاظتی و مراقبتی در طبیعت، برای حفظ منابع طبیعی آماده است.خط ارتباط مردمی یگان حفاظت منابع طبیعی با شماره‌های ۱۵۰۴ و ۱۳۹ آماده همکاری در جهت حفاظت از طبیعت است.
پیام پایانی:
همه ما میراث‌داران گذشتگان هستیم و وظیفه داریم امانت‌دار ارزشمندی برای آیندگان باشیم. بیایید در روز طبیعت (سیزدهم فروردین)، این روز را به فرصتی برای صلح و سازش با طبیعت و تقویت ارتباط خود با آن تبدیل کنیم.
خبرنگار: نشمین نوشادی
