کردستان؛ سرزمین هزار مسجد و مناره
کردستان؛ سرزمین هزار مسجد و مناره
کردستان را سرزمین «مسجد و مناره‌ها» می‌نامند؛ استانی که بیش از دو هزار مسجد در آن جای گرفته و صدای اذان در کوچه‌ها و محله‌هایش جاری است. مساجد کردستان نه‌تنها جایگاه عبادت و معنویت، بلکه کانونی برای فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی و اجتماعی هستند و نسل‌های مختلف مردم این دیار را پرورش داده‌اند.

به گزارش پایگاه خبری اندیشه کرد، استانی با پیشینه‌ای غنی از فرهنگ و معنویت، همواره با مساجد باشکوه و مناره‌های سر به فلک کشیده‌اش شناخته می‌شود.

حضور بیش از دو هزار مسجد در این خطه نه‌تنها بیانگر جایگاه دینی مردم آن است، بلکه نشانه‌ای از پیوند عمیق ایمان و زندگی روزمره مردم کردستان به شمار می‌رود.

در این دیار، مسجد تنها مکانی برای اقامه نماز نیست؛ بلکه مدرسه‌ای برای تربیت نسل‌ها، کانونی برای فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی، و محوری برای رشد و تعالی فردی و جمعی به حساب می‌آید.

مساجد؛ قلب تپنده کوچه‌ها و محله‌های کردستان

در شهرهای مختلف کردستان، از سنندج گرفته تا مریوان و سقز، مسجد نقشی اساسی در حیات اجتماعی مردم دارد.

تقریباً در هر کوچه و محله‌ای مسجدی بنا شده و صدای اذان در تمام ساعات روز فضای شهر را روحانی می‌کند. این ویژگی سبب شده که کردستان به «سرزمین مسجد و مناره‌ها» شهرت یابد.

به گفته بهزاد کیامهر، مدیرستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کردستان، در حال حاضر حدود ۶۰۰ کانون فرهنگی و هنری در مساجد استان فعال است.

وی افزود: این کانون‌ها بستری برای حضور نوجوانان، جوانان و بزرگسالان فراهم کرده‌اند و نقش مهمی در رشد فرهنگی، دینی و اجتماعی آنان ایفا می‌کنند.

کانون‌های فرهنگی و تربیت نسل جدید

کیامهر اذعان کرد: کانون‌های فرهنگی مساجد کردستان در سال‌های اخیر با برنامه‌های متنوعی همچون آموزش قرآن کریم، برگزاری کلاس‌های هنری، مسابقات فرهنگی، اردوهای آموزشی و تفریحی توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در میان خانواده‌ها و جوانان پیدا کنند.

وی معتقد است که این کانون‌ها فرصتی ارزشمند برای تقویت هویت دینی و فرهنگی جامعه هستند. بسیاری از نوجوانان و جوانانی که امروز در عرصه‌های مختلف علمی، هنری و فرهنگی افتخارآفرین شده‌اند، روزگاری در همین کانون‌ها رشد یافته و تربیت شده‌اند.

پرورش حافظان قرآن در دل مساجد

مساجد کردستان نه‌تنها محل عبادت، بلکه پایگاهی برای پرورش حافظان قرآن نیز هستند.

ماموستا احسن میرزایی، مسئول دارالتحفیظ امام جزری در سنندج، مسجد را کانونی برای رشد معنوی جوانان می‌داند و می‌گوید: در همین مکان‌های مقدس نوجوانانی تربیت یافته‌اند که موفق به حفظ کل قرآن کریم شده‌اند.

وی اعلام کرد: دارالتحفیظ امام جزری نمونه‌ای بارز از این تلاش‌هاست که طی سال‌های اخیر توانسته جمعی از دانش‌آموزان مقطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان را به حافظان کل قرآن تبدیل کند.

وی اضافه کرد: این فعالیت‌ها گواهی روشن از پیوند مسجد با آموزش و پرورش نسل آینده است.

مسجد جامع سنندج؛ نگین معنوی کردستان

یکی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترین مساجد استان کردستان، مسجد جامع سنندج است، این مسجد پس از پیروزی انقلاب اسلامی به‌عنوان مرکز تجمع نمازگزاران اهل سنت شناخته شد.

به گفته مهدی تخت فیروزه، رئیس هیات امنای مسجد جامع سنندج، در سال‌های ابتدایی انقلاب به دلیل کمبود استقبال مردمی، حتی نیروهای ارتش برای برپایی نماز جماعت وارد مسجد می‌شدند، اما به مرور با افزایش علاقه مردم، این مسجد به حدی شلوغ شد که نمازگزاران در خیابان‌های اطراف نیز نماز می‌خواندند.

وی تصریح کرد: ازدحام جمعیت سبب شد که هیات امنا به توسعه مسجد بپردازند و از دهه ۷۰ کار توسعه آغاز شد و اکنون مسجد جامع سنندج در ۶ طبقه و با ۲۲ هزار متر مربع زیربنا، ظرفیت پذیرش ۲۲ هزار نمازگزار را دارد.

فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی در مسجد جامع

وی یادآور شد: مسجد جامع سنندج تنها به اقامه نماز جماعت محدود نمی‌شود، در این مسجد، هر روز هفته کلاس‌های آموزش احکام و قرآن کریم برای بانوان و آقایان برگزار می‌شود.
تخت فیروزه گفت: این کلاس‌ها توسط اساتید مجرب و بدون چشمداشت مالی اداره می‌شوند و مورد استقبال گسترده قرآن‌آموزان قرار گرفته‌اند.
تخت فیروزه همچنین به حمایت خیرین از مسجد جامع اشاره می‌کند و می‌گوید: بسیاری از مردم نیک‌اندیش این شهر بخشی از اموال یا درآمد خود را وقف مسجد کرده‌اند و این حمایت‌ها نه‌تنها در مرمت و توسعه مسجد مؤثر بوده، بلکه نشان‌دهنده جایگاه والای مسجد در دل مردم کردستان است

میراثی ماندگار و ثبت جهانی

مسجد جامع سنندج به دلیل ارزش تاریخی و معماری منحصر به فرد خود در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است، این ثبت جهانی مسئولیت سنگینی را بر دوش میراث فرهنگی نهاده تا نسبت به مرمت و نگهداری این بنای باشکوه اقدام کند.

این موضوع به‌خوبی نشان می‌دهد که مساجد کردستان تنها مراکز مذهبی نیستند، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت تاریخی و فرهنگی این سرزمین به شمار می‌آیند.

مساجد کردستان، از کوچک‌ترین مسجد محله‌ای گرفته تا مسجد جامع سنندج، هرکدام آیینه‌ای از ایمان، فرهنگ و تاریخ مردم این دیار هستند و حضور بیش از دو هزار مسجد در استان، نشان‌دهنده جایگاه بی‌بدیل دین در زندگی مردم کردستان است.

کانون‌های فرهنگی و هنری، کلاس‌های آموزشی، تربیت حافظان قرآن و حمایت‌های مردمی از این مراکز، گواهی روشن بر نقش پویا و زنده مساجد در جامعه امروز است.

کردستان را نه‌تنها به‌حق می‌توان «مرکز مسجد و مناره‌ها» دانست، بلکه باید آن را سرزمینی نامید که در هر کوچه‌اش، ندای ایمان و معنویت طنین‌انداز است.

تاریخ انتشار: ۱۴۰۴/۰۶/۱۱